Türkiye, 6 Şubat’ta yaşadığı büyük depremlerin yaralarını sarmaya çalışıyor.
Depremlerden etkilenen yerlerdeki orta hasar ve üzeri hasarlı yapıların, yerinde yeniden yapımına yönelik kullanılmak üzere verilecek nakdi veya ayni hibe ile yapım kredisine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzaladığı ‘kararlar’, Resmi Gazete’de yayımlandı.
“Hak sahiplerine, bir konut ve bir işyeri için hibe ve en fazla üç bağımsız bölüm için kredi verilir. Aynı bağımsız bölüm için hem hibe hem de kredi alınabilir.” denilen Cumhurbaşkanı Kararı şöyle:
“İnşaat yapımı için verilecek hibe haricinde, yapı denetimi, jeolojik etüt raporu ve/veya harita hazırlanması ile yapıma yönelik benzeri işler için de hak sahiplerine hibe verilir.
İnşaat halinde olup, orta ve üzeri hasarlı olarak tespit edilen yapı maliklerine de hibe ve yapım kredisi verilir.
Hasar gören yapıda iştirak halinde veya müşterek mülkiyet söz konusu ise, yine aynı şekilde hisseli olmak üzere, sadece bir konut/işyeri için hibe ve en fazla üç bağımsız bölüm için kredi verilir.
Ölen bir kimsenin hak sahipliğine ilişkin hakları mirasçılarına geçer. Mirasçılar birden fazla ise birlikte hak sahibi sayılırlar. Yeni yapılacak uygulamalara yönelik olarak ilgili idareler/kurum ve kuruluşlar nezdinde yapılacak tüm iş ve işlemler tapuda kayıtlı son malik adına yürütülebilir.
Hasarlı taşınmazı, afetten sonra satış veya başka şekilde devralan üçüncü şahıslar da hak sahibi olarak kabul edilir.
Hasarlı yapının bulunduğu parselde zeminden kaynaklanan sebeplerle veya imar mevzuatı ile imar planlarına göre yeniden afetten önceki şartlarla yapı yapılması mümkün değil ise, aynı il sınırları içerisinde olup hak sahiplerine ait başka bir parselde yeni yapı yapılmak istenilmesi durumunda, hak sahiplerine bu Karar kapsamında hibe ve yapım kredisi verilir.
Boş parsellerin, 7452 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi kapsamında uygulama yapılacak parsellerle tevhit edilmesi halinde, boş parsel maliklerine hibe ve yapım kredisi verilmez.
Kredi verilirken hak sahiplerinin gelir ve kredi puanı durumlarına bakılmaz.
Kredi başvuruları, hak sahiplerince yapım ruhsatının alındığı tarihten itibaren en geç bir yıl içerisinde Bakanlıkça belirlenecek bilgi ve belgelere istinaden e-Devlet üzerinden yapılabileceği gibi doğrudan il müdürlüklerine de yapılabilir.
Başvurular il müdürlüklerince hak sahipliği şartları ve talep edilen kredi miktarı bakımından incelenir, başvurusu uygun görülen hak sahipleriyle kredi sözleşmesi ve ödeme planı imzalanır.
Kredinin %10’u peşin, geri kalanı ise 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanuna tabi olan yapılarda yapı denetim sistemindeki inşaat ilerleme seviyesi, diğer yapılarda ilgili idarelerce yerinde yapılacak inceleme esas alınarak; su basman seviyesinde, taşıyıcı sistemin bitiminde ve inşaat bitiminde olmak üzere, Bakanlıkça üç eşit taksitle yapıdaki hak sahipleri adına hak sahiplerinin anlaştığı müteahhidin Bankada açılan vadesiz hesabına ödenmek üzere il müdürlüklerine gönderilir.
İl müdürlükleri, Hazine adına taşınmaz üzerinde birinci derece ve birinci sıra veya serbest dereceden istifade hakkı ile diğer derecelerden olmak üzere kredi tutarının iki katı kadar tutarda ipotek tesis eder.
Kredi geri ödemeleri Bakanlıkça takip edilir ve kredinin durdurulması veya iptal edilmesi durumunda, kullandırılmış kredilerin ödenmeyen kısımları genel hükümlere göre takip ve tahsil edilir.
Bu Karar kapsamında sağlanacak krediler aşağıdaki (yukarıda) şartlara ve limitlere göre kullandırılır:
Krediler, iki yıl ödemesiz olmak üzere toplam azami on yıl vadeli ve faizsiz olarak kullandırılır.
Hak sahipleri en fazla üç bağımsız bölüm için kredi kullanabilir.
Bir hak sahibine sadece bir konut ve bir işyeri için hibe verilebilir.
Hibe yardımı Bakanlıkça; nakdi olarak konut için 750.000 TL, işyeri için 400.000 TL olarak veya yapılacak inşaatın büyüklüğü, niteliği gibi hususlar gözetilerek ayni olarak inşaat malzemesi verilmek suretiyle yapılır.
İnşaat yapımı için verilecek nakdî ve aynî hibe haricinde, yapı denetimi, jeolojik etüt raporu ve/veya harita hazırlanması ile yapıma yönelik benzeri işler için hak sahiplerine bağımsız bölüm başına 40 bin TL nakit hibe verilir.
Hibe başvuruları hak sahiplerince yapım ruhsatının alındığı tarihten itibaren en geç bir yıl içerisinde Bakanlıkça belirlenecek bilgi ve belgelere istinaden e-Devlet üzerinden yapılabileceği gibi doğrudan il müdürlüklerine de yapılabilir.
Başvurular, il müdürlüklerince hak sahipliği şartları ve talep edilen hibe türü ve miktarı bakımından incelenir ve uygun görülen başvurular onaylanır.